Pesach op je werk

Jaren geleden werkte ik een paar weken bij een Joodse geestelijke instelling. Vanzelfsprekend werkte er ook een kleine Joodse man, herkenbaar aan zijn traditionele kledij, met hoed en krullen aan weerszijde van zijn gezicht. Dat was wel even wennen maar niet lang: het was een hele vriendelijke en vrolijke man die zowel heel zakelijk kon zijn, maar ook zeker in was voor een geintje. 

Ik herinner me nog goed dat hij zo af en toe naar de balie kwam om door te geven wanneer hij niet gestoord wilde worden (terwijl anderen dit vaak telefonisch doorgaven). Hij wachtte dan rustig tot alle opties in de agenda stonden. Dat kostte een paar minuten maar er waren geen misverstanden en dat gaf ook een gevoel dat je belangrijk was als baliemedewerker...

In onze gehaaste maatschappij is dit toch wel iets om over na te denken: nemen wij de tijd om naar iemand toe te gaan??

Afijn. Naast hem, werkten er ook minder traditionele Joden en niet-Joden. Ik had er heel erg bewondering voor dat men er zo open voor uitkwam, vooral omdat Joden tegenwoordig ongelofelijk gepest en gediscrimineerd kunnen worden. In Nederland ja. Heel triest dat de zogenoemde "vrijheid van meningsuiting" in ons land zo beperkt is als het er echt op aankomt...

Een van mijn taken was bij de balie de afspraken-agenda van alle therapeuten bijhouden. Een andere was om de post in ontvangst te nemen en te registreren. Ik weet nog wel hoe dat ging: niks ingewikkelds, maar gewoon in Excel. En het was vooral de volgorde van het geregistreerde wat mij aansprak: je voegde een nieuwe regel bovenin erin en daar noteerde je de gegevens. Niet onderaan zoals de meesten zouden doen. Wat een idee, hè? En zooooo eenvoudig...

Uiteraard kwam je zo nu en dan wel wat te weten over mensen die daar in therapie zaten. Dat is logisch. Sommigen hadden Joods bloed, anderen waren "familie van", maar ook kwamen er regelmatig mensen die psychische hulp nodig hadden die ernstige traumatische ervaringen hadden meegemaakt in de 2e wereldoorlog.

Nou daar zit je dan, als studentje met baliewerk als bijbaantje... Dan stijgt wel je bewondering voor mensen om je heen hoor. En wat is het dan fijn dat er zo'n instelling bestaat en ze daar hun verhaal kwijt kunnen en begeleiding mogen krijgen om in deze maatschappij weer een beetje gewoon mee te kunnen doen! Ik kan daar nog emotioneel van worden...

Pesach op je werk
Vandaag is het Stille Zaterdag. Een dag voor Pasen. Een Christelijk feest, met een Joodse oorsprong (Pesach). Vorige zondag was het Palmpasen, afgelopen donderdag Witte Donderdag en gisteren was het Goede Vrijdag.
Toen ik bij deze instelling werkte, was het ook de periode van de Pesach-vieringen...

Ongeveer een week voor het paasweekend kregen alle medewerkers een brief dat je geen lunchpakketje mee hoefde te nemen die week omdat er voor een Pesach-lunch gezorgd zou worden... Meestal ging ik met mijn broodjes ff naar buiten en ging ik op een bankje in het zonnetje genieten van de natuur. Nu zouden we "iets"  krijgen in een cursusruimte. Spannend... Ik kneep m wel een beetje want ik hou niet zo van onbekend eten... Maar ja... we zouden zien. En een appel meenemen mocht ook niet want er mocht niks eetbaars binnenkomen...

Die eerste ochtend kregen we iemand aan de deur die een hele stapel in plastic verpakt materiaal op een pallet mee had genomen... Dat moest naar de keuken. Men legde me uit dat dat allemaal speciaal gereinigde plastic bordjes en bestek en eten was. Kosjer dus. Hoe hygiënisch wil je het hebben, nietwaar?

Met lunchtijd konden we in dat zaaltje komen eten. Wat denk je? Matzes! Dit "brood" is zo dun en knapperig omdat het zonder gist is gebakken. Je kon er boter en o.a. jam op smeren. Er was keuze zat. Heerlijk. Al vond ik niet dat het echt vulde, hoor. Het was ook erg gezellig zo aan tafel. Tegenwoordig koop ik zo nu en dan een pakje matzes om tussendoor iets te kunnen snabbelen. Dan moet ik vaak aan deze belevenis denken. Ik vond het namelijk echt heel indrukwekkend om mee te mogen maken.

Kijk, en wat ik daar ook aan kon waarderen: ze stapten niet over eigen principes heen en behielden hun tradities. Maar als je verzocht werd om mee te doen, werd je wel getrakteerd op alle luxe! Ik kan me niet herinneren dat ik een uitgebreid reinigingsritueel heb moeten ondergaan voor het eten, dus er werd ook verder niks opgedrongen. Geweldig! Gaaf! Zo zou iedereen moeten handelen!

Tot slot nog een leuke anekdote:
Je snapt natuurlijk dat er hier soms ook best 'vreemde' mensen over de vloer kwamen. Het is maar goed dat ik niet goed ben in namen onthouden... hihi... 

Zo was er een man die de receptie geregeld opbelde. Hij had altijd een klacht over iets en dan haalde hij daarbij niet alleen alle oude koeien uit de sloot maar ook alle varkens, geiten, kippen en de rest van de boerderij kwamen er achteraan. Kortom, mijn collega's van de administratie hadden ondertussen wat trucjes opgedaan om die lieve man niet te woord te hoeven te staan. 

Ik wist echter nergens van en had de lieve man even telefonisch in de wacht gezet bij het helpen van een klant. Toen ik de telefoon weer wilde oppakken was hij weg. Dacht ik. Een paar minuten later belde hij terug en toen kreeg ik een dikke kannonade aan woorden over mij heen dat hij niet kon wachten, dat hij zich niet liet afschepen met een mooi muziekje, dat ik hem niet te woord wou staan..........

Nou, ik heb toen heel geduldig  geluisterd en zijn woede heb ik weten om te buigen in (alleen maar) een nors gesprek. Mijn collega's kwamen mij te hulp en seinden dat ik mocht neerleggen als hij agressief zou worden. Afspraak met zijn therapeut. Na afloop werd ik als een held ontvangen omdat ik de vuurdoop had doorstaan. Zelfs therapeuten die later die dag ff kwamen babbelen bij de balie hadden ervan gehoord.

Nou, en ik heb helemaal niet het gevoel dat ik zo bijzonder had gehandeld. Ook deze man was een mens met gevoel, toch? En iemand is niet zo geboren denk ik dan...Toch??

Nou, voor alle lezers een fijn paas/pesach toegewenst. Voor sommigen is dat alleen een paar vrije dagen, anderen zijn druk met voorbereidingen voor bezoekjes of tradities. Hoe het ook zij: iedereen mag zijn zoals hij of zij dat wil zijn, mits die ander ook zijn zijn waarde gelaten wordt.

En doordat ik in meerdere culturen ben opgegroeid weet ik 1 ding: cultuur, denkwijze en het gevoel van noodzaak voor bepaalde tradities of rituelen is zelden uit te leggen. Dat moet je ervaren.

En dat maakt ons landje juist zo rijk...  Wauw!

• Wikipedia: het Joodse Pesach en het Christelijke Pasen
• Vragen over het Jodendom
• Recept op Smulweb: matzes zelf maken